مدل جایزه ملی تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی

معیارهای مدل تعالی آموزش و توسعه با هر یک از پنج اصل بنیادین همسو و متناظر شده است. در ماتریس زیر با دقت تشریح شده است که اجزا و معیارهای مدل تعالی آموزش و توسعه چگونه با پنج اصل بنیادین مدل همراستا شده­ اند.

 .

2- چارچوب مدل تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی 

 

مدل تعالی آموززش و توسعه از سه بخش؛ توانمندسازها، فرایندها و نتایج تشکیل شده است. توانمندسازها به عنوان عوامل محرک فرایندهای آموزش و توسعه عمل می­کنند و  زمینه دستیابی به نتایج و دستاوردهای آموزشی را محقق می­ سازند. هر یک از سه بخش در مجموع نه معیار مدل تعالی را در بر می­ گیرند.

توانمندسازها

معیار 1- رهبری آموزش و توسعه

معیار2- استراتژی آموزش

معیار3- فرهنگ یادگیری و توسعه

فرآیندها:

معیار 4- نیازسنجی آموزشی

معیار 5- طراحی و برنامه­ریزی آموزشی

معیار 6- مدیریت اجرایی

معیار7- ارزشیابی آموزشی

نتایج:

معیار 9- نتایج کلیدی آموزش

این مدل به صورت چرخه طراحی شده است، به این معنا که فرایندهای حمایت شده به­واسطه توانمندسازها پس از حصول به نتایج با استفاده از یادگیری و نوآوری بهبود می­یابد و به استعاره، گردباد یادگیری شکل می­گیرد.

 در شکل زیر چارچوب مدل تعالی آموزش و توسعه و در جدول زیر نیز توزیع امتیازهای هر یک از معیارها و زیرمعیارهای مدل تعالی آموزش و توسعه بر حسب اهمیت و اوزان نشان داده شده است. همچین محتوای مدل در قالب نه معیار به تفصیل تشریح خواهد شد.

معیار1 - رهبری آموزش و توسعه

رهبران سازمان­هاي متعالي در امر آموزش و توسعه، مأموريت، چشم انداز، ارزش­ها و اصول اساسي آموزش و توسعه سازمان را تعیین و نقش الگو را در فرهنگ تعالي ايفاء مي­كنند. همچنین در كاركنان برای آموزش و ياگيري ایجاد انگیزه کرده و ازاقدامات آموزشی ایشان حمايت و قدرداني مي­كنند. با اطمینان از طراحي و تدوين استراتژي­هاي آموزش مبتني بر نيازها و اهداف کارکنان و سازمان، تضمين مي­کنند که اقدامات و فعاليت­هاي آموزشي آنها در راستاي تحقق چشم­انداز، اهداف و استراتژي­هاي سازماني است.

1-1 رهبران سازمان شخصاً در فرایند سیاست­گذاری کلان آموزش و توسعه مشارکت فعال داشته و از ترسیم ماموریت، چشم­انداز و ارزش­های این حوزه اطمینان حاصل می­کند.

2-1 رهبران سازمان به اصول، ارزش­ها وچشم ­انداز آموزش متعهد بوده و شخصاً در توسعه فرهنگ یادگیری و آموزش نقش­آفرینی کرده و به عنوان یک الگو عمل می­کنند. 

معیار2-فرهنگ یادگیری و توسعه

سازمان­ هاي متعالي در امر آموزش و توسعه، تلاش کارکنان برای یادگیری مستمر و خودراهبر را ارزش تلقی کرده و بستر مناسب را برای استقرار و نهادینه­سازی فرهنگ یادگیری و توسعه مستمر و جاری­سازی ارزش­ها و اصول اساسي آموزش و توسعه، انگیزه­های درونی و بیرونی برای کارکنان و مدیران فراهم می­کنند.

1-2 فرهنگ يادگيري وتوسعه مستمر در سازمان ایجاد و استقرار داده می­شود.

2-2 انگيزه­هاي لازم درونی و بیرونی براي مشارکت فعال کارکنان ومدیران در آموزش و توسعه فراهم می­شود. 

معیار 3 - استراتژی آموزش و توسعه

سازمان­های متعالي در امر آموزش و توسعه، استراتژی­ آموزش و توسعه را با توجه به مقتضیات درونی و محیطی، ماموریت، چشم­انداز، اهداف واستراتژی­های سازمان(همسویی عمودی) واستراتژی منابع انسانی(همسویی افقی) تعریف می­کنند تا برنامه­های آموزشی در راستای دستیابی به استراتژی­های محوری سازمان تدوین و اجرا شود.

1-3 استراتژی­های حوزه آموزش از طریق تجزیه و تحلیل نیاز­ها و انتظارات ذی­نفعان تدوین و با ماموریت و استراتژی­های حوزه منابع انسانی و سازمان همسو می­شود.

2-3 اهداف بلندمدت و کوتاه­مدت و برنامه­های عملیاتی آموزش و توسعه تدوین و استقرار و با استفاده از روش­های خلاقانه و بدیع به اطلاع و آگاهی کارکنان می­رسد.

 معیار 4 - نیازسنجی آموزشی

سازمان­ هاي متعالي در امر آموزش و توسعه براي نيل به اهداف واستراتژي ­هاي آموزش و ارتقاء شایستگی و توانمندي منابع انساني، نيازهاي آموزشي کارکنان ومديران خود را در سه سطح سازماني، شغلي و فردي شناسایی، تجزیه وتحليل و الويت­ بندي مي­کند.

1-4 نيازهاي آموزشی در سطح سازمان تجزيه وتحليل، شناسایی و اولویت ­بندی می­شود.

2-4 نيازهاي آموزشی در سطح شغل تجزيه وتحليل، شناسایی و اولویت ­بندی می­شود.

3-4 نيازهاي آموزشی فردي کارکنان تجزيه وتحليل، شناسایی و اولویت­ بندی می­شود.

4-4 نيازهاي آموزشي وتوسعه‌اي مديران تجزيه وتحليل، شناسایی و اولویت ­بندی می­شود. 

معیار 5 - طراحی و برنامه ریزی آموزشی

سازمان­هاي متعالي در امر آموزش و توسعه، به منظور پاسخ­گویی به حداکثر نيازهاي آموزشي شناسایی شده، برنامه­ های آموزشي کاربردي، به­ روز و متناسب نياز سازمان، شغل، فرد و در مقاطع زماني کوتاه­مدت، ميان­ مدت و بلندمدت و بر اساس اهداف واستراتژي­ هاي آموزشي، الويت­ ها، منابع وامکانات سازماني طراحي و تدوین مي­ کنند تا با ایجاد محیط یادگیری مناسب، تغييرات مورد نظر در شرکت کنندگان و فراگيران پس از اتمام آموزش ايجاد شود.

1-5 عناوین و اهداف آموزشی متناسب با نیازهای سازمانی، شغلی و فردی تعیین می ­شوند.

2-5 شرایط و مشخصات شركت­ كنندگان در آموزش به فراخور تجزیه و تحلیل­ های انجام شده و نیاز آموزشی شناسایی شده تعیین م ی­شود.

3-5 محتوا و سرفصل­ های آموزشی تعیین و روش ارایه محتوای مورد نظر مشخص می­ شود.

4-5 برنامه‌ جامع آموزش سازمان تدوین و از طریق برنامه ­ریزی سالیانه پیگیری و اجرا می­ شود.

5-5 رویه ­ها، ابزارها و روش­های ارزشیابی دوره آموزش تعیین می­شود.  

 سازمان­هاي متعالي در امر آموزش، امکانات، منابع و بسترهاي لازم براي اجراي اثربخش برنامه­ هاي آموزشي تدوين شده با استفاده از سيستم ها و رويه­ هاي اجرايی موثر فراهم مي­کنند.

1-6 سازمان­دهی لازم در خصوص استقرار مدیریت فرایند آموزش، طراحی و بازنگری فرایندهای آموزشی، ساختار سازمانی واحد آموزش، ترکیب تحصیلی و شایستگی نیروی انسانی و .... انجام و همسو با تحولات سازمان پیگیری و بازنگری می­شود.

2-6 سيستم مديريت فرایندهای آموزش از طریق طراحی بستر سخت ­افزاری و نرم­افزاری مورد نیاز و مبتنی بر فرایندهای جاری آموزش استقرار داده می­شود.

3-6 اقدامات لازم در راستای نظارت بر اجراي فرایند آموزش و با هدف دستیابی به اهداف مورد انتظار از دوره آموزشی صورت می­گیرد.

4-6 روش­های بدیع و نوآورانه ­ای­ به منظور انتقال یادگیری و آموخته­ های فراگیران به محیط کار به خدمت گرفته می­شود. 

معیار 7 - ارزشیابی و پایش فرآیند آموزش

سازمان­هاي متعالي در امر آموزش و توسعه، چرخه آموزش شامل شرکت ­کنندگان، دوره­ هاي آموزشي، برنامه­ هاي آموزشي و فرايندهاي آموزش را مورد ارزشيابي و پایش قرار داده و از نتايج آن در جهت بازنگری و بهبود مستمر رویکردهای جاری و اتخاذ تصميم ­هاي آموزشي استفاده می­ کنند.

1-7 رویکردها و فرایندهای آموزشی ارزشیابی می ­شوند.

2-7 فرایندهای آموزش پایش و مدیریت می ­شوند. 

معیار 8 - نتایج عملکردی آموزش

 شاخص­ ها :سازمان­ های متعالی در امر آموزش و توسعه، مجموعه ­ای از شاخص­ های عملکردی مربوط به نظام و فرایند­های آموزشی را متناسب با استراتژی، اهداف، برنامه ­ها و کارکردهای آموزش شناسایی و تعیین می­ کنند و آن را در فواصل زمانی مختلف پایش، و نتایج کسب شده را به ذینفعان این حوزه گزارش می­ دهند.

• نتایج مثبت یا پایداری از عملکرد مورد انتظار مربوط به نظام­ ها و فرایندهای آموزشی را برای حداقل سه سال نشان می­دهند.
• اهداف شفافی را برای نتایج کلیدی حوزه آموزش و توسعه مبتنی بر نیازها و انتظارات ذی­نفعان و مشتریان هم­سو با استراتژی­ های اتخاذ شده خود تنظیم می­ کنند.
• دلایل و محرک­ های اصلی روندهای مشاهده شده و تاثیراتی که این نتایج از رویکردهای اتخاذ شده پذیرفته ­اند را به شکلی شفاف تشریح می­کنند.
• عملکرد و نتایج آینده را پیش­بینی می­کنند.
• نحوه دستیابی به نتایج کلیدی حوزه آموزش را در مقایسه با سازمان­ های مشابه درک کرده و از این داده­ ها در موارد مقتضی، برای هدف­ گذاری استفاده می­ کنند.
• نتایج را به فراخور نیاز و برای درک نیازها و انتظارات ذی­نفعان و مشتریان بخش­ بندی می­کنند.

1-8 نتایج عملکردی نیازسنجی آموزشی

2-8 نتایج عملکردی طراحی آموزشی

3-8 نتایج عملکردی برنامه­ ریزی آموزشی

4-8 نتایج عملکردی مدیریت اجرایی 

5-8 نتایج عملکردی ارزشيابي آموزش 

معیار 9 - نتایج کلیدی سازمانی

سازمان­ های متعالی در امر آموزش و توسعه، مجموعه ­ای از شاخص­ های کلیدی سازمان و دستاوردهای مالی و غیرمالیِ(ملموس و ناملموس) متاثر از فرایندها و فعالیت­ های حوزه آموزش و توسعه را بر مبنای نیازها و انتظارات ذی­نفعان و مشتریان شناسایی و در راستای تعیین جاری­ سازی موفق استراتژی­ ها و خط­مشی­ های پشتیبان اندازه­ گیری می­ کنند و نتایج آن را در اختیار ذینفعان این حوزه قرار می­دهند.

این شاخص­ ها:

• نتایج مثبت یا پایداری از دستاوردهای کلیدی متاثر ازاقدامات و فعالیت­های حوزه آموزش را برای حداقل سه سال نشان می­دهند.
• اهداف شفافی را برای نتایج کلیدی حوزه آموزش و توسعه مبتنی بر نیازها و انتظارات ذی­نفعان و مشتریان هم­سو با استراتژی­های اتخاذ شده تنظیم می­کنند.
• دلایل و محرک­های اصلی روندهای مشاهده شده و تاثیراتی که این نتایج از رویکردهای اتخاذ شده پذیرفته­اند را به شکلی شفاف تشریح می­کنند.
• عملکرد و نتایج آینده را پیش­بینی می­کنند.
• نحوه دستیابی خود به نتایج کلیدی حوزه آموزش را در مقایسه با سازمان­های مشابه درک کرده و از این داده­ها در موارد مقتضی، برای هدف­گذاری استفاده می­کنند.
• نتایج را به فراخور نیاز و برای درک نیازها و انتظارات ذی­نفعان و مشتریان بخش­بندی می­کنند.

1-9 برداشت­ها

2-9 دستاوردهای کلیدی سازمانی

3- نظام ارزیابی مدل تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی

مدل تعالی آموزش و توسعه در بطن خود برای امتیازدهی معیارها از منطق رادار استفاده می­کند که شامل 4 عنصر زیر است:

• نتایج مورد نیاز
• طرح ریزی و توسعه رویکردها
• جاری­سازی رویکردها
• ارزیابی و اصلاح رویکردها و جاری­ سازی

زمانی­که مدل تعالی آموزش و توسعه در یک سازمان استفاده می­شود، باید در هر یک از اجزای معیارهای بخش توانمندسازها و فرایندها، عناصر طرح ریزی و توسعه رویکردها، جاری­سازی و ارزیابی و اصلاح رویکردها و در هر یک از اجزای معیارهای بخش نتایج، عنصر نتایج مورد انتظار این منطق مورد بررسی قرار گیرد.

تلفیق منطق امتیازدهی و اجزای معیارهای مدل می­تواند در برانگیختن تفکر و چگونگی بررسی حوزه آموزش و توسعه در سازمان مورد استفاده قرار گیرد و منجر به طرح و جستجوی پرسش­هایی همچون، چگونگی رویکردهای مورد استفاده، چگونگی جاری سازی رویکردها و چگونگی اندازه­گیری اثربخشی مسیرهای انتخابی شود. همچنین منطق امتیازدهی می­تواند به عنوان روش تحلیل ساخت یافته مسائل استفاده شود. به بیانی دقیق­تر عناصر منطق امتیازدهی رادار، ساختاری را جهت کار بر روی فرایندها، پروژه­ ها یا رویکردها و شناسایی مشکلات آنها ارائه می­دهد. 

4-فرآیند برگزاری جایزه ملی تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی

سطوح تعالی جایزه تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی

با هدف شناسایی برترین تجارب سازمان های ایرانی در عرصه آموزش و توسعه و امکان تقدیر درخور و متناسب با عملکرد هر یک از سازمان های متقاضی، سطوح جوایز تعالی آموزش در ده طبقه رده بندی شده است و این طبقات به سه سطح گواهینامه اهتمام، تقدیرنامه و سطح تندیس تفکیک شده است. استفاده از این سطوح و تقسیمات صورت گرفته با هدف ترغیب سازمان ها و امکان تشخیص بهترین تجارب در این حوزه صورت گرفته است و سازمان هایی که به هر یک از سطوح تعالی دست پیدا کنند، می توانند از نشان های تعالی مربوط به همان سطح در تبلیغات خود استفاده کنند. دستیابی به هر یک از سطوح فوق به میزان امتیاز کسب شده در ارزیابی بستگی دارد.

5-نحوه حضور فرآیند ارزیابی در جایزه ملی تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی

6-روش ارزیابی متقاضیان شرکت در جایزه ملی تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی

سازمان های متقاضی شرکت در سطوح تقدیرنامه و تندیس جایزه تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی، تجارب برتر خود را در قالب اظهارنامه به دبیرخانه اعلام می کنند. دبیرخانه با توجه به گستردگی سازمان متقاضی و سطح تعالی درخواست شده، تیم ارزیابی را تعیین و طی یک دوره زمانی برنامه ریزی شده ارزیابی انفرادی اعضای تیم انجام و همکاهنگی لازم برای بازدید از محل سازمان صورت می پذیرد. پس از ارزیابی تیمی و بازدید از محل، جلسات اجماع برگزار و امتیاز نهایی سازمان متقاضی مشخص و مراتب به شورای علمی و داوری اعلام می شود. این شورا تصمیم نهایی را در خصوص سطوح تعالی سازمان متقاضی شامل گواهینامه، تقدیرنامه و تندیس(بلورین، سیمین و زرین) اتخاذ خواهد کرد.

از آنجا که کلیه مراحل فرآیند ارزیابی جایزه تعالی آموزش و توسعه سطوح تقدیر و تندیس صرفا بر مبنای اظهارات سازمان متقاضی صورت می پذیرد، سازمان های متقاضی این سطوح ملزم به تدوین اظهارنامه با مشخصات مندرج در " راهنمای متقاضیان ثبت نام در جایزه" هستند.

کلیه اطلاعات مورد نیاز جهت مطالعه و شرکت در فرآیند جایزه تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی در "کتابچه راهنمای ثبت نام در جایزه تعالی آموزش" موجود می باشد. جهت دریافت اینجا کلیک کنید