مدل جایزه ملی تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی
معرفی مدل جایزه ملی تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی
مدل تعالی آموزش و توسعه مولود احساس نیاز حوزه آموزش و توانمندسازی کارکنان به طراحی و توسعه الگوی مفهومی و زبان مشترک، با هدف ارتقا جایگاه و عملکرد مدیریت های آموزش در سازمان های ایرانی است. برای دستیابی به این مهم، مدل تعالی با همکاری اساتید به نام دانشگاهی، مطلعین کلیدی و خبرگان صنعت کشور طراحی و تدوین شده است. این مدل بر مبنای پنج اصل بنیادی توسعه یافته و در سه بخش توانمندسازها، فرایندها و نتایج طراحی شده است. مدل 9 معیار و 27 زیرمعیار دارد و با استفاده از منطق امتیازدهی رادار و بر روی بازه امتیازی 1000 ارزیابی خواهد شد.
اهداف مدل ملی تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی
- اهداف مدل ملی تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی
- توسعه شبکه تعامل سازمان های ایرانی در عرصه آموزش و امکان تبادل و اشاعه تجارب موفق.
- ترویج فرهنگ خودارزیابی در میان فعالین عرصه آموزش و شناخت نقاط قوت و زمینه هایی قابل بهبود این حوزه.
- شناسایی، انتخاب و تقدیر از سازمانهای برتر در حوزه آموزش و توسعه.
- توسعه و نهادینه سازی یک رهیافت معتبر و سازمان یافته، همخوان با بوم اقلیم سازمان های ایرانی با هدف اندازه گیری، ارزیابی و بهینه کاوی فرایندها و فعالیت های حوزه آموزش.
- آموزش و ترویج مفاهیم سرآمدی و کیفیت به مدیران و فعالین حوزه آموزش در سازمان های ایرانی.
اجزای مدل تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی
مدل تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی از سه بخش تشکیل شده است:
1-اصول بنیادین مدل تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی
مدل تعالی آموزش و توسعه مبتنی بر پنج اصل بنیادین است که چارچوب کلی مدل را پی ریزی می کند. این اصول مبانی برنامه ریزی و استقرار نظام ها و فرایندهای مندرج در مدل تعالی آموزش و توسعه را فراهم می سازند و ارتباط تنگاتنگی با معیارهای مدل دارند. این ارزش ها عبارت اند از:
معیارهای مدل تعالی آموزش و توسعه با هر یک از پنج اصل بنیادین همسو و متناظر شده است. در ماتریس زیر با دقت تشریح شده است که اجزا و معیارهای مدل تعالی آموزش و توسعه چگونه با پنج اصل بنیادین مدل همراستا شده اند.
2- چارچوب مدل تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی

مدل تعالی آموززش و توسعه از سه بخش؛ توانمندسازها، فرایندها و نتایج تشکیل شده است. توانمندسازها به عنوان عوامل محرک فرایندهای آموزش و توسعه عمل میکنند و زمینه دستیابی به نتایج و دستاوردهای آموزشی را محقق می سازند. هر یک از سه بخش در مجموع نه معیار مدل تعالی را در بر می گیرند.
توانمندسازها
معیار 1- رهبری آموزش و توسعه
معیار2- استراتژی آموزش
معیار3- فرهنگ یادگیری و توسعه
فرآیندها:
معیار 4- نیازسنجی آموزشی
معیار 5- طراحی و برنامهریزی آموزشی
معیار 6- مدیریت اجرایی
معیار7- ارزشیابی آموزشی
نتایج:
معیار 8- نتایج عملکردی آموزش معیار 9- نتایج کلیدی آموزش
این مدل به صورت چرخه طراحی شده است، به این معنا که فرایندهای حمایت شده بهواسطه توانمندسازها پس از حصول به نتایج با استفاده از یادگیری و نوآوری بهبود مییابد و به استعاره، گردباد یادگیری شکل میگیرد.
در شکل زیر چارچوب مدل تعالی آموزش و توسعه و در جدول زیر نیز توزیع امتیازهای هر یک از معیارها و زیرمعیارهای مدل تعالی آموزش و توسعه بر حسب اهمیت و اوزان نشان داده شده است. همچین محتوای مدل در قالب نه معیار به تفصیل تشریح خواهد شد.
معیار1 - رهبری آموزش و توسعه
رهبران سازمانهاي متعالي در امر آموزش و توسعه، مأموريت، چشم انداز، ارزشها و اصول اساسي آموزش و توسعه سازمان را تعیین و نقش الگو را در فرهنگ تعالي ايفاء ميكنند. همچنین در كاركنان برای آموزش و ياگيري ایجاد انگیزه کرده و ازاقدامات آموزشی ایشان حمايت و قدرداني ميكنند. با اطمینان از طراحي و تدوين استراتژيهاي آموزش مبتني بر نيازها و اهداف کارکنان و سازمان، تضمين ميکنند که اقدامات و فعاليتهاي آموزشي آنها در راستاي تحقق چشمانداز، اهداف و استراتژيهاي سازماني است.
1-1 رهبران سازمان شخصاً در فرایند سیاستگذاری کلان آموزش و توسعه مشارکت فعال داشته و از ترسیم ماموریت، چشمانداز و ارزشهای این حوزه اطمینان حاصل میکند.
2-1 رهبران سازمان به اصول، ارزشها وچشم انداز آموزش متعهد بوده و شخصاً در توسعه فرهنگ یادگیری و آموزش نقشآفرینی کرده و به عنوان یک الگو عمل میکنند.
معیار2-فرهنگ یادگیری و توسعه
سازمان هاي متعالي در امر آموزش و توسعه، تلاش کارکنان برای یادگیری مستمر و خودراهبر را ارزش تلقی کرده و بستر مناسب را برای استقرار و نهادینهسازی فرهنگ یادگیری و توسعه مستمر و جاریسازی ارزشها و اصول اساسي آموزش و توسعه، انگیزههای درونی و بیرونی برای کارکنان و مدیران فراهم میکنند.
1-2 فرهنگ يادگيري وتوسعه مستمر در سازمان ایجاد و استقرار داده میشود.
2-2 انگيزههاي لازم درونی و بیرونی براي مشارکت فعال کارکنان ومدیران در آموزش و توسعه فراهم میشود.
معیار 3 - استراتژی آموزش و توسعه
سازمانهای متعالي در امر آموزش و توسعه، استراتژی آموزش و توسعه را با توجه به مقتضیات درونی و محیطی، ماموریت، چشمانداز، اهداف واستراتژیهای سازمان(همسویی عمودی) واستراتژی منابع انسانی(همسویی افقی) تعریف میکنند تا برنامههای آموزشی در راستای دستیابی به استراتژیهای محوری سازمان تدوین و اجرا شود.
1-3 استراتژیهای حوزه آموزش از طریق تجزیه و تحلیل نیازها و انتظارات ذینفعان تدوین و با ماموریت و استراتژیهای حوزه منابع انسانی و سازمان همسو میشود.
2-3 اهداف بلندمدت و کوتاهمدت و برنامههای عملیاتی آموزش و توسعه تدوین و استقرار و با استفاده از روشهای خلاقانه و بدیع به اطلاع و آگاهی کارکنان میرسد.
معیار 4 - نیازسنجی آموزشی
سازمان هاي متعالي در امر آموزش و توسعه براي نيل به اهداف واستراتژي هاي آموزش و ارتقاء شایستگی و توانمندي منابع انساني، نيازهاي آموزشي کارکنان ومديران خود را در سه سطح سازماني، شغلي و فردي شناسایی، تجزیه وتحليل و الويت بندي ميکند.
1-4 نيازهاي آموزشی در سطح سازمان تجزيه وتحليل، شناسایی و اولویت بندی میشود.
2-4 نيازهاي آموزشی در سطح شغل تجزيه وتحليل، شناسایی و اولویت بندی میشود.
3-4 نيازهاي آموزشی فردي کارکنان تجزيه وتحليل، شناسایی و اولویت بندی میشود.
4-4 نيازهاي آموزشي وتوسعهاي مديران تجزيه وتحليل، شناسایی و اولویت بندی میشود.
معیار 5 - طراحی و برنامه ریزی آموزشی
سازمانهاي متعالي در امر آموزش و توسعه، به منظور پاسخگویی به حداکثر نيازهاي آموزشي شناسایی شده، برنامه های آموزشي کاربردي، به روز و متناسب نياز سازمان، شغل، فرد و در مقاطع زماني کوتاهمدت، ميان مدت و بلندمدت و بر اساس اهداف واستراتژي هاي آموزشي، الويت ها، منابع وامکانات سازماني طراحي و تدوین مي کنند تا با ایجاد محیط یادگیری مناسب، تغييرات مورد نظر در شرکت کنندگان و فراگيران پس از اتمام آموزش ايجاد شود.
1-5 عناوین و اهداف آموزشی متناسب با نیازهای سازمانی، شغلی و فردی تعیین می شوند.
2-5 شرایط و مشخصات شركت كنندگان در آموزش به فراخور تجزیه و تحلیل های انجام شده و نیاز آموزشی شناسایی شده تعیین م یشود.
3-5 محتوا و سرفصل های آموزشی تعیین و روش ارایه محتوای مورد نظر مشخص می شود.
4-5 برنامه جامع آموزش سازمان تدوین و از طریق برنامه ریزی سالیانه پیگیری و اجرا می شود.
5-5 رویه ها، ابزارها و روشهای ارزشیابی دوره آموزش تعیین میشود.
معیار 6 - مدیریت اجرایی آموزش
سازمانهاي متعالي در امر آموزش، امکانات، منابع و بسترهاي لازم براي اجراي اثربخش برنامه هاي آموزشي تدوين شده با استفاده از سيستم ها و رويه هاي اجرايی موثر فراهم ميکنند.
1-6 سازماندهی لازم در خصوص استقرار مدیریت فرایند آموزش، طراحی و بازنگری فرایندهای آموزشی، ساختار سازمانی واحد آموزش، ترکیب تحصیلی و شایستگی نیروی انسانی و .... انجام و همسو با تحولات سازمان پیگیری و بازنگری میشود.
2-6 سيستم مديريت فرایندهای آموزش از طریق طراحی بستر سخت افزاری و نرمافزاری مورد نیاز و مبتنی بر فرایندهای جاری آموزش استقرار داده میشود.
3-6 اقدامات لازم در راستای نظارت بر اجراي فرایند آموزش و با هدف دستیابی به اهداف مورد انتظار از دوره آموزشی صورت میگیرد.
4-6 روشهای بدیع و نوآورانه ای به منظور انتقال یادگیری و آموخته های فراگیران به محیط کار به خدمت گرفته میشود.
معیار 7 - ارزشیابی و پایش فرآیند آموزش
سازمانهاي متعالي در امر آموزش و توسعه، چرخه آموزش شامل شرکت کنندگان، دوره هاي آموزشي، برنامه هاي آموزشي و فرايندهاي آموزش را مورد ارزشيابي و پایش قرار داده و از نتايج آن در جهت بازنگری و بهبود مستمر رویکردهای جاری و اتخاذ تصميم هاي آموزشي استفاده می کنند.
1-7 رویکردها و فرایندهای آموزشی ارزشیابی می شوند.
2-7 فرایندهای آموزش پایش و مدیریت می شوند.
معیار 8 - نتایج عملکردی آموزش
شاخص ها :سازمان های متعالی در امر آموزش و توسعه، مجموعه ای از شاخص های عملکردی مربوط به نظام و فرایندهای آموزشی را متناسب با استراتژی، اهداف، برنامه ها و کارکردهای آموزش شناسایی و تعیین می کنند و آن را در فواصل زمانی مختلف پایش، و نتایج کسب شده را به ذینفعان این حوزه گزارش می دهند.
- نتایج مثبت یا پایداری از عملکرد مورد انتظار مربوط به نظام ها و فرایندهای آموزشی را برای حداقل سه سال نشان میدهند.
- اهداف شفافی را برای نتایج کلیدی حوزه آموزش و توسعه مبتنی بر نیازها و انتظارات ذینفعان و مشتریان همسو با استراتژی های اتخاذ شده خود تنظیم می کنند.
- دلایل و محرک های اصلی روندهای مشاهده شده و تاثیراتی که این نتایج از رویکردهای اتخاذ شده پذیرفته اند را به شکلی شفاف تشریح میکنند.
- عملکرد و نتایج آینده را پیشبینی میکنند.
- نحوه دستیابی به نتایج کلیدی حوزه آموزش را در مقایسه با سازمان های مشابه درک کرده و از این داده ها در موارد مقتضی، برای هدف گذاری استفاده می کنند.
- نتایج را به فراخور نیاز و برای درک نیازها و انتظارات ذینفعان و مشتریان بخش بندی میکنند.
1-8 نتایج عملکردی نیازسنجی آموزشی
2-8 نتایج عملکردی طراحی آموزشی
3-8 نتایج عملکردی برنامه ریزی آموزشی
4-8 نتایج عملکردی مدیریت اجرایی
5-8 نتایج عملکردی ارزشيابي آموزش
معیار 9 - نتایج کلیدی سازمانی
سازمان های متعالی در امر آموزش و توسعه، مجموعه ای از شاخص های کلیدی سازمان و دستاوردهای مالی و غیرمالیِ(ملموس و ناملموس) متاثر از فرایندها و فعالیت های حوزه آموزش و توسعه را بر مبنای نیازها و انتظارات ذینفعان و مشتریان شناسایی و در راستای تعیین جاری سازی موفق استراتژی ها و خطمشی های پشتیبان اندازه گیری می کنند و نتایج آن را در اختیار ذینفعان این حوزه قرار میدهند.
این شاخص ها:
- نتایج مثبت یا پایداری از دستاوردهای کلیدی متاثر ازاقدامات و فعالیتهای حوزه آموزش را برای حداقل سه سال نشان میدهند.
- اهداف شفافی را برای نتایج کلیدی حوزه آموزش و توسعه مبتنی بر نیازها و انتظارات ذینفعان و مشتریان همسو با استراتژیهای اتخاذ شده تنظیم میکنند.
- دلایل و محرکهای اصلی روندهای مشاهده شده و تاثیراتی که این نتایج از رویکردهای اتخاذ شده پذیرفتهاند را به شکلی شفاف تشریح میکنند.
- عملکرد و نتایج آینده را پیشبینی میکنند.
- نحوه دستیابی خود به نتایج کلیدی حوزه آموزش را در مقایسه با سازمانهای مشابه درک کرده و از این دادهها در موارد مقتضی، برای هدفگذاری استفاده میکنند.
- نتایج را به فراخور نیاز و برای درک نیازها و انتظارات ذینفعان و مشتریان بخشبندی میکنند.
1-9 برداشتها
2-9 دستاوردهای کلیدی سازمانی
3- نظام ارزیابی مدل تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی
مدل تعالی آموزش و توسعه در بطن خود برای امتیازدهی معیارها از منطق رادار استفاده میکند که شامل 4 عنصر زیر است:
- نتایج مورد نیاز
- طرح ریزی و توسعه رویکردها
- جاریسازی رویکردها
- ارزیابی و اصلاح رویکردها و جاری سازی
زمانیکه مدل تعالی آموزش و توسعه در یک سازمان استفاده میشود، باید در هر یک از اجزای معیارهای بخش توانمندسازها و فرایندها، عناصر طرح ریزی و توسعه رویکردها، جاریسازی و ارزیابی و اصلاح رویکردها و در هر یک از اجزای معیارهای بخش نتایج، عنصر نتایج مورد انتظار این منطق مورد بررسی قرار گیرد.
تلفیق منطق امتیازدهی و اجزای معیارهای مدل میتواند در برانگیختن تفکر و چگونگی بررسی حوزه آموزش و توسعه در سازمان مورد استفاده قرار گیرد و منجر به طرح و جستجوی پرسشهایی همچون، چگونگی رویکردهای مورد استفاده، چگونگی جاری سازی رویکردها و چگونگی اندازهگیری اثربخشی مسیرهای انتخابی شود. همچنین منطق امتیازدهی میتواند به عنوان روش تحلیل ساخت یافته مسائل استفاده شود. به بیانی دقیقتر عناصر منطق امتیازدهی رادار، ساختاری را جهت کار بر روی فرایندها، پروژه ها یا رویکردها و شناسایی مشکلات آنها ارائه میدهد.
4-فرآیند برگزاری جایزه ملی تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی
سطوح تعالی جایزه تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی
با هدف شناسایی برترین تجارب سازمان های ایرانی در عرصه آموزش و توسعه و امکان تقدیر درخور و متناسب با عملکرد هر یک از سازمان های متقاضی، سطوح جوایز تعالی آموزش در ده طبقه رده بندی شده است و این طبقات به سه سطح گواهینامه اهتمام، تقدیرنامه و سطح تندیس تفکیک شده است. استفاده از این سطوح و تقسیمات صورت گرفته با هدف ترغیب سازمان ها و امکان تشخیص بهترین تجارب در این حوزه صورت گرفته است و سازمان هایی که به هر یک از سطوح تعالی دست پیدا کنند، می توانند از نشان های تعالی مربوط به همان سطح در تبلیغات خود استفاده کنند. دستیابی به هر یک از سطوح فوق به میزان امتیاز کسب شده در ارزیابی بستگی دارد.
5-نحوه حضور فرآیند ارزیابی در جایزه ملی تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی

6-روش ارزیابی متقاضیان شرکت در جایزه ملی تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی
سازمان های متقاضی شرکت در سطوح تقدیرنامه و تندیس جایزه تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی، تجارب برتر خود را در قالب اظهارنامه به دبیرخانه اعلام می کنند. دبیرخانه با توجه به گستردگی سازمان متقاضی و سطح تعالی درخواست شده، تیم ارزیابی را تعیین و طی یک دوره زمانی برنامه ریزی شده ارزیابی انفرادی اعضای تیم انجام و همکاهنگی لازم برای بازدید از محل سازمان صورت می پذیرد. پس از ارزیابی تیمی و بازدید از محل، جلسات اجماع برگزار و امتیاز نهایی سازمان متقاضی مشخص و مراتب به شورای علمی و داوری اعلام می شود. این شورا تصمیم نهایی را در خصوص سطوح تعالی سازمان متقاضی شامل گواهینامه، تقدیرنامه و تندیس(بلورین، سیمین و زرین) اتخاذ خواهد کرد.
از آنجا که کلیه مراحل فرآیند ارزیابی جایزه تعالی آموزش و توسعه سطوح تقدیر و تندیس صرفا بر مبنای اظهارات سازمان متقاضی صورت می پذیرد، سازمان های متقاضی این سطوح ملزم به تدوین اظهارنامه با مشخصات مندرج در " راهنمای متقاضیان ثبت نام در جایزه" هستند.
کلیه اطلاعات مورد نیاز جهت مطالعه و شرکت در فرآیند جایزه تعالی آموزش و توسعه منابع انسانی در "کتابچه راهنمای ثبت نام در جایزه تعالی آموزش" موجود می باشد. جهت دریافت اینجا کلیک کنید
دانلود لیست برخی از سازمان ها و دستگاه های شرکت کننده در فرایند تعالی آموزش